فصل تابستان شروع شده و هوا روز به روز به سمت گرم تر شدن میرود. با وجود استفاده از کولرهای گازی برای مقابله با گرما ، بسیاری از منازل همچنان از کولر آبی استفاده می کنند. در این مطلب قصد داریم نحوه سرویس کولر آبی را بررسی کنیم. با نیک تیک همراه باشید.
اخطار مهم:
باید مبانی اولیه کار با برق را بدانید. چراکه وجود برق کولر در کنار آب می تواند بسیار خطرناک باشد. فضای بسته ای که بسیار مرطوب بوده و مدام آب در آن چکه و پاشش می کند، ممکن است به تجهیزات برقی کولر نظیر دینام و پمپ آب و همچنین سیم ها صدمه زده و ایجاد خطر بسیار مهلک کند. شاید کولر در تابستان گذشته کار خود را به نحو احسن انجام داده باشد، ولی این احتمال کم نیست که ایراداتی نیز در همان زمان به تدریج شکل گرفته باشد.
خواهش ما این است که کار را به یک استادکار ماهر بسپارید. چراکه اجرت نه چندان زیاد این کار، ارزشش را دارد.
اما اگر به مهارت خود اطمینان دارید، فقط جهت یادآوری در ادامه نکاتی جهت سرویس کولر آبی خدمت شما عرض می شود:
۱- برای انجام سرویس کولر آبی به یک همراه نیاز دارید تا در زمان نیاز شما، کلید کولر را روشن و یا خاموش کند.
۲- ابزارهای لازم را فراهم کنید: فازمتر، انبردست، پیچ گوشتی، آچار، نوار تفلون، چسب برق، فرچه نرم، دستمال، گونی بزرگ برای حمل پوشال مستعمل، روغندان، شلنگ آب و غیره.
۳- لوازم مصرفی نیز با بازرسی اولیه کولر معلوم می شود. پس به احتمال زیاد، حداقل یک بار لازم است به فروشگاه لوازم کولر سری بزنید. بهتر است زمانی کار را شروع کنید که فروشگاه تعطیل نباشد.
۴- قبل از بالا رفتن از پله ها، برق کولر را قطع کنید. کلیدهای پمپ و کولر را در حالت خاموش قرار دهید.
۵- چنانچه در جعبه فیوز ساختمان یا واحد، فیوزی به کولر اختصاص داده شده، آن را نیز قطع کنید.
–
۶- جهت سرویس کولر آبی چنانچه نیاز به نردبان باشد، جهت رعایت اصول ایمنی، لوازم را با یک دست حمل نموده و دست دیگر آزاد باشد تا نردبان را بگیرد.
۷- قطع بودن کلید کولر به هیچ عنوان دلیل بر برق دار نبودن سیمهای کولر نیست. بدنه کولر را با فازمتر چک کنید و مطمئن شوید برق ندارد.
۸- در آوردن درپوش های کولر کمی با سختی همراه است، چرا که ماندن رسوب آب در بین جداره ها در زمستان گذشته باعث این مشکل شده است.
۹- برای اینکه گرد و خاک شدیدی نشود، می توان قبل از در آوردن درپوش ها کمی آب به آنها پاشید تا رسوبات بین پوشال ها که حالت پودر هم پیدا کرده اند خیس شود، همچنین اگر قصد تعویض پوشال ها را داشته باشید، خیس شدن، کار جدا نمودن آنها را آسان تر می کند.
ادامه نکات سرویس کولر آبی:
۱۰- نگاهی دقیق به داخل کولر بیاندازید. آیا اثری از رسوبات آب، روی دینام می بینید. اگر باشد، بسیار مورد مهمی است. دینام کولر وسیله ای برهنه و بدون حفاظ است، چرا که باید هوا درون آن حرکت داشته و گرمای زیاد آن تهویه شود. پس دیدن رسوب روی بدنه آن که علامت پرتاب قطرات آب به سمت آن بوده، احتمال نفوذ آب به داخل دینام را خبر می دهد. البته این موضوع امر دور از ذهنی نیست. دلایل هم واضح است:
- در کولرهای قدیمی سه راهی تقسیم آب برای پوشال ها، یک قطعه پلاستیکی ضعیف است که به سقف کولر پیچ می شود. براحتی ممکن است فرسوده و سوراخ شده و آب با فشار از آن به سمت دینام فوران کند.
- همین حالت ممکن است توسط شلنگ های داخل کولر ایجاد شود. امکان دارد فرسوده و سوراخ شده و آب را بطور اتفاقی به سمت دینام پرتاب کند.
- در بدترین حالت ممکن، یکی از شلنگ ها به هر دلیل از اتصال خود درآمده و کلی آب را مدام به اینور و آنور پرتاب می کند.
- دیگر اینکه چیدمان کاه در پوشال ها منظم نیست. هنگامی که آبریز، قطرات آب را به شکل باران روی پوشال می ریزد، ممکن است چند کاه دست به دست هم داده و باریکه ای از آب را به سمت تسمه و یا فلکه آن روانه کنند. این دو جسم هم که با سرعت زیاد دوران می کنند، بطور غریزی آب را به هر سو پرتاب می کنند، بعید نیست دینام هم از این قطرات پرتابی بی نصیب نماند.
- و دلایل ممکن دیگر…
–
۱۱- در نهایت، می توانید موضوع را با یک خبره در میان بگذارید.
۱۲- پس از در آوردن درپوش های کولر، باز هم با پاشیدن کمی آب روی پوشال های کهنه، خشکی آنها کمتر شده و در هنگام جدا نمودن آنها از درپوش کولر غبار کمتری تولید می شود.
۱۳- درپوش ها را شسته و پوشال های جدید را که مناسب سایز کولر است، روی آنها پهن کنید. کمی پاشش آب، کاه ها را نرم نموده و از خرد شدن آنها جلوگیری می کند. حال می توانید شبکه فلزی را روی پوشال ها نصب کنید.
۱۴- پوشال هایی را که در مجاورت پمپ آب یا تسمه قرار می گیرند، بررسی نموده و شکم آنها را بگیرید تا آب به روی قطعات مجاور پاشش نکند.
۱۵- جرم های تشکیل شده در داخل کولر را با فرچه نرم بشویید. بهتر است قبل از آن، شلنگ را از پمپ آب جدا نموده و پمپ را از کولر خارج کنید تا خیس نشود. اگر دقت کنید، جرم تشکیل شده روی پروانه کولر در داخل حلزونی قابل مشاهده است. این جرم، شکل آیرودینامیک پروانه را تغییر داده و در نتیجه حجم تولید باد کاهش می یابد. البته آلوده نیز می باشد. پروانه را نیز با احتیاط بشویید، در حالیکه آب آلوده از پایین حلزونی خارج می شود.
۱۶- جرم های تشت کولر را نیز بشویید. در صورت پوسته شدن رنگ آن، باید مجدد عایق بندی شود، چرا که به مرور زمان کف تشت زنگ زده و در نهایت سوراخ می شود. از عایق های آماده موجود در بازار می توانید استفاده کنید. حتی کوچک ترین رنگ رفتگی ها را از قلم نیاندازید.
–
۱۷- قسمت های حساس نظیر روی حلزونی اطراف دینام و اطراف جعبه تقسیم برق را نیز می توانید با دستمال مرطوب پاک کنید. پاک نمودن این شوره و غبار ها یعنی اینکه به آنها اجازه نمی دهید، به داخل محل پاک سکونت شما وارد شوند.
۱۸- منافذ سبد پمپ آب نیز معمولا با جرم بسته می شوند. با کوبیدن آرام آن به زمین، شاید جرم ها جدا شوند. البته این سبدها شکننده هستند. در صورت لزوم سبد دیگری تهیه کنید.
۱۹- در این مرحله از سرویس کولر آبی که دیگر فضای داخلی اتاق کولر کاملا تمیز شده است می توانید با فوت کردن به داخل شلنگ اصلی داخل کولر، باز بودن آن را امتحان کنید و یا با سر به سر کردن آن با شلنگ شیر آب، از درستی سیستم آبرسانی مطمئن شوید.
–
۲۰- پمپ آب را هم از نظر بگذرانید. بدلیل قرار گرفتن در تشت آب، یعنی پایین ترین ارتفاع، به یقین همواره در معرض پاشش آب قرار دارد. در حالیکه هنوز برق بطور کامل قطع است، سعی کنید محور پمپ را با انگشت بچرخانید و ببینید که راحت می چرخد و یا قفل شده است. در صورت سخت چرخیدن و یا قفل شدن باید نظر یک خبره را بپرسید. البته پاک نمودن رسوب موجود در محفظه آب پمپ، می تواند مفید باشد.
۲۱- پمپ را در سر جایش قرار داده و شلنگ را به آن متصل کنید. چنانچه آب آلوده نیز از تشت کاملا خارج شده، شیر تخلیه تشت کولر را ببندید.
۲۲- تسمه را بررسی کنید. در صورت وجود ترک خوردگی، بریدگی و یا افتادگی آن را تعویض کنید. تسمه جدید باید هم سایز تسمه فرسوده باشد. جهت در آوردن تسمه، در نزدیکی فلکه آن را به سمت خود کشیده و هم زمان فلکه را بچرخانید. جا انداختن تسمه جدید نیز با هول دادن تسمه به سمت شیار فلکه و هم زمان چرخاندن فلکه میسر می شود.
۲۳- تسمه نباید خیلی سفت و یا شل باشد. اگر سفت باشد به دینام و یاتاقان فشار آورده و در صورتی که بیش از حد شل باشد، گاهی اوقات فولی دینام، دوران آزاد نموده و تسمه را نمی چرخاند. حتی ممکن است تسمه در آمده و به داخل کولر بیافتد.
–
۲۴- در حالیکه تشت در حال پر شدن است، عملکرد صحیح شناور را نیز بررسی کنید و مطمئن شوید که از سرریز شدن تشت جلوگیری میکند. البته زمان انجام این تنظیم را نیز در نظر بگیرید. چرا که در روز فشار آب کمتر از نیمه شب بوده و ممکن است شناوری که در روز تنظیم شده است، نتواند در شب بموقع از سرریز تشت جلوگیری کند.
۲۵- همینطور شلنگی که آب را به کولر می رساند، براحتی فرسوده می شود. شلنگ، شیر و اتصالات آن را بررسی کنید.
۲۶- چنانچه لازم است شناور تعویض شود، نوعی از آن که حباب، بجای اهرم پلاستیکی با میله فلزی به شیر شناور متصل است، مناسب است. چرا که منعطف تر می باشد.
۲۷- اغلب کولر ها بخصوص در مدل های جدید تر بر روی یاتاقان ها درپوش های کوچکی قرار داده اند که به راحتی با دست باز می شوند . این درپوش ها برای روغن کاری یاتاقان ها استفاده می شود و دلیل گذاشتن درپوش این است که سوراخ روغن کاری به مرور زمان مسدود نشود.
۲۸- روغن مناسب و مقاوم در برابر رطوبت را با استفاده از روغندان به خوبی در این سوراخ تزریق کنید. عملیات روغن کاری را چندین بار انجام دهید و هر بار پس از اتمام تزریق روغن، پروانه و یا محور فن را با دست بچرخانید تا روغن به خوبی جذب شود و دوباره روغن کاری را انجام دهید. سپس درپوش را محکم در جای خود قرار داده و به سراغ یاتاقان دیگر بروید.
۲۹- در ضمن یاتاقان سمت فلکه پروانه نیاز به مراقبت بیشتری دارد. زیرا تحت فشار موتور و چرخش پروانه قرار دارد و اگر کمی تسمه پروانه کولر محکم باشد، خیلی زود یاتاقان این سمت پوسیده شده و از بین می رود. حتما یاتاقان ها را از پاشش آب محافظت کنید.
–
۳۰- با پیچ گوشتی می توانید پیچ های بدنه کولر را که به دلیل تکان های کولر در تابستان قبل شل شده اند، محکم کنید.
۳۱- برزنت محل اتصال خروجی کولر به کانال ساختمان را بررسی کنید. به دلیل رطوبت، باد و آفتاب شدید ممکن است فرسوده شده باشند. در صورت وجود پارگی، هوای خنک تولید شده تلفات خواهد داشت. در صورت لزوم آن را تعویض کنید.
۳۲- محل جایگیری ترمینال های برق کولرها معمولا به نوعی است که شخص در هنگام ور رفتن با سیمهای آن ناچار به تماس با بدنه کولر است. بدنه کولر نیز ممکن است با تماس با کانال ورودی ساختمان به زمین متصل باشد، یعنی اینکه تنها لمس فاز برق کافی است تا بدنه نیز نقش نول را بخوبی بازی نموده و برق گرفتگی شدید صورت گیرد. اتصال نول از راه آب نیز ممکن است!
۳۳- برق گرفتگی حتی ممکن است در هنگام نصب درپوش های کولرها و در اثر برخورد لبه درپوش ها با ترمینال یا پاشیدن آب به روی آنها صورت گیرد.
–
۳۴- این احتمال خطرناک را نیز در نظر بگیرید زمانیکه شما در پشت بام با اتصالات برق مشغول هستید، در داخل واحد، کسی به اشتباه کلید کولر را روشن کند. صدمات این سهل انگاری می تواند بسیار ناگوار باشد، از برق گرفتگی شدید گرفته تا درگیر شدن اعضاء بدن با قطعات مکانیکی در حال دوران. حتما این ریسک را رفع نموده و یادداشتی در کنار کلید کولر قرار دهید و یا کلید ها را با چسب ببندید.
۳۵- مهم‌‌ترین توصیه ایمنی هنگام سرویس کولر آبی ، کمک گرفتن از افراد متخصص و تعمیرکاران مجاز و مجرب است. همچنین لازم است افراد بدون قطع جریان برق به تعمیر کولر و یا تعویض پوشال‌های آن دست نزنند و در صورتی که احیانا این کار انجام شد، باید با فازمتر بدنه کولر را لمس کنید و مطمئن شوید که برق ندارد. استفاده از دستکش عایق و لاستیک عایق در زیر پا، شما را در برابر برق گرفتگی محافظت میکند.
–
۳۶- سیمهای فرسوده را که عایق آنها از بین رفته است، تعویض کنید و به بستن چسب برق دور آنها اکتفا نکنید. پس از آنکه کار تعمیرات به اتمام رسید، دوباره بدنه کولر را با فاز متر لمس کنید و مطمئن شوید که بدنه آن برق ندارد.
۳۷- در حالیکه از کولر فاصله دارید با تلفن بخواهید پمپ را روشن کنند. رسیدن آب به آبریزها و بارش نشان از عملکرد صحیح پمپ است. پمپ را خاموش کنید.
۳۸- در منزل تمام دریچه های کولر بجز یکی بسته شود. در مقابل تنها دریچه باز، پارچه نمداری گرفته شود تا هنگام فعال شدن دینام، از ورود غبار داخل کانال به واحد جلوگیری نموده و آن را جذب کند.
۳۹- حال بخواهید دینام کولر را روشن کنند. دوران مناسب تسمه و پروانه در حالت دور کند و تند خیال شما را تا حدودی راحت می کند.
۴۰- صدای زیاد ممکن است نشان از سفت نبودن پیچ فولی و یا فلکه تسمه باشد که با استفاده از آچار آلن سایز مناسب، مشکل حل می شود.
۴۱- دینام خاموش شود. ابتدا دو درپوش کناری را در مکان خود قرار دهید و بخواهید تا پمپ آب را روشن کنند. بارش آب را بررسی کنید و ببینید که آیا آبریزها تراز بوده و تمامی پوشال را خیس می کنند. مهم تر اینکه نباید آبی روی تسمه، فلکه، یاتاقان ها و بخصوص پمپ آب بچکد و در صورت وجود چنین مشکلی پس از خاموش نمودن پمپ، با فشردن پوشال ها جهت چکه ها عوض شود. در نهایت درپوش سوم را جایگذاری کنید.
–
۴۲- در صورت تکان خوردن کولر، جهت آن را پیدا نموده و به زیر پایه مناسب، چیزی قرار دهید تا لق زدن کولر قطع شود.
۴۳- حال می توانید پمپ آب را برای ۱۰ دقیقه روشن نموده تا پوشال ها کاملا خیس شده و سپس دینام را روشن کنید.
۴۴- بدنه و شیر تخلیه تشت را بررسی کنید تا چکه نداشته باشد.
۴۵- نظافت پشت بام فراموش نشود چرا که کاه های خورد شده و جرم ها، براحتی کفشور پشت بام را پر نموده و راه عبور آب را می بندد.
۴۶- سایبان در روزهای داغ تابستان که حتی نمیتوان به دستگیره درب حیاط دست زد، به یقین بر عملکرد کولر تاثیر مثبت دارد.
۴۷- کلیدهای هوشمند هنگامی که در شب در خواب هستید، بعد رسیدن دمای واحد به عدد دلخواه شما، کولر را خاموش می کند و بالعکس.
