خیلی از کاربران آماتور اما آچار بدست، که به انجام کارهای فنی منزل خود علاقه مندند و یا به ساخت اشیاء توسط خودشان تمایل دارند، گاهی اوقات در کاری نیاز به انجام دریل کاری فلز دارند. بد نیست بدانید به همان اندازه که تنوع در فلزات داریم، در ابزارها و جنس آنها تنوع وجود دارد. در ادامه مطالبی ارائه میشود که به سرعت، راحتی و ایمنی در دریل کاری فلز کمک میکند. برای آشنایی با دریل کاری در فلز با نیک تیک همراه باشید.
نیاز به مته خاصی نیست
بطور معمول هر مته مارپیچی میتواند کار ایجاد سوراخ در فلز را انجام دهد. در واقع اکثر مته های مخصوص دریل کاری فلز طوری ساخته شده اند که در سایر مواد همچون چوب و پلاستیک نیز کاربرد دارند.
ارزان ترین مته مارپیچی از آلیاژ فولاد پرسرعت (HSS) ساخته شده و این گونه مته برای دریل کاری بسیاری از فلزها کاربرد دارد.
اما اگر شما نیاز به ایجاد تعداد زیادی سوراخ دارید و یا فلز سخت و ساینده ای نظیر فولاد ضدزنگ یا چدن را میخواهید دریل کاری کنید، با کمی هزینه بیشتر، مته سیاه و یا کبالت تهیه کنید. این مته ها قبل از کند شدن، تعداد سوراخ بیشتری ایجاد میکنند.
بعضی مته ها نیز دارای پوشش خاصی بنام نیترید تیتانیوم (TiN) هستند که تولید کنندگان مدعی هستند این پوشش، مته را در برابر اصطکاک و حرارت مقاومتر میکند، و عمر مته را در مقایسه با مته های استاندارد از جنس فولاد پرسرعت، در دریل کاری فلز تا ۶ برابر افزایش میدهد.
چشمان خود را محافظت کنید
یک ذره کوچک فلز میتواند باعث صدمه جدی به چشم شود. پس محافظت مناسب از چشم در زمان دریل کاری فلز یک وظیفه بی چون و چراست. نوعی عینک ایمنی انتخاب کنید که پهلوهای صورت شما را بپوشاند.
یک فرورفتگی ایجاد کنید
مته ها در هنگام شروع دریل کاری فلز تمایل به فرار و لیز خوردن از کار دارند. برای پیشگیری از این موضوع، مکان سوراخ کاری را معلوم نموده و علامت گذاری کنید. سپس با سنبه و چکش یک فرورفتگی کوچک در جسم ایجاد کنید. این کار، مته یاغی را مهار میکند.
مته های روغن کاری شده بیشتر عمر میکنند
برای ایجاد سوراخ در فولاد به ضخامت ۳ میلیمتر ﴿ ۱/۸ اینچ ﴾ و بیشتر، از مایع مخصوص برش و سوراخ کاری و یا روغن با کاربری چند منظوره استفاده کنید. روغن کاری مته، اصطکاک و گرمای متعاقب آن را کاهش میدهد که سبب تسهیل دریل کاری فلز و طول عمر بیشتر مته میشود. در مته کاری آسان فلزاتی نظیر آلومینیوم، برنج و یا چدن، بطور معمول نیازی به روغن کاری نیست.
گیره شما را از بخیه محافظت میکند!
در هنگام دریل کاری فلز با اندازه کوچک، هرگز فلز را با یک دست نگه نداشته و با دست دیگر تلاش در سوراخ کاری کنید. در کار با فلز، ممکن است مته گیر کند و فلز بیدرنگ شروع به چرخش کند. متعاقب آن ممکن است فلز با کاربر برخورد نموده و در بدن او ایجاد برش کند ﴿ لبه های تیز فلز میتواند تا استخوان، عضو بدن را چاک دهد! ﴾. همواره حداقل از ۲ گیره جهت محکم و ثابت نمودن ایمن قطعه کار استفاده کنید.
از این مقاله هم دیدن کنید :پیچ گوشتی شارژی دیوالت با کنترل ژیروسکوپی!
با یک سوراخ کوچک شروع کنید.
نیاز به یک سوراخ بزرگ دارید؟ با سوراخ کوچکتر کار را شروع کنید. اکثر انواع مته های مارپیچی تا ۲۵/۴ میلیمتر ﴿ ۱ اینچ ﴾ هم قطر دارند. اما شما بهترین نتیجه را زمانی خواهید داشت که با مته ۶ میلیمتری ﴿ ۱/۴ اینچ ﴾ شروع کنید و بترتیب با مته های بزرگتر عمل دریل کاری فلز را ادامه دهید تا به مته مورد نظرتان برسید.
سوراخ را زائده زدایی کنید
بعد از ایجاد سوراخ در فلز، از بین بردن لبه های تیز و برآمدگی ها مفید است. شما میتوانید ابزار مخصوص این کار را تهیه کرده تا لبه های تیز را کند کنید، اما قبل از هزینه نمودن برای این ابزار، ترفندی را امتحان کنید. یک مته مارپیچی با قطر کمی بزرگتر از سوراخی که به تازگی ایجاد نموده اید را برداشته، و به آرامی روی سوراخ گذاشته و با دست بچرخانید. این کار لبه های تیز سوراخ را کند نموده و برآمدگی ها را میتراشد.
گردبرها سوراخ های قطور تری برش میدهند
برای سوراخ های بزرگ، گردبر کار را تمیز و سریع انجام میدهد. همچون مته های مارپیچی، مستقیم به سه نظام دریل وصل شده و ورق های باریک آلومینیوم و فولاد را برش میدهد. از یک تخته سه لا برای زیر کار استفاده کنید تا پشت کار شما قرار گیرد و از سطح کار شما محافظت کند.
با سرعت کم دریل کاری کنید
هر قدر مته با سرعت بیشتری بچرخد، همان قدر داغ تر میشود، و بهمان نسبت زودتر کند میشود. در حالت کلی در دریل کاری فلز، با مته های مخصوص فلز، هر قدر که ممکن است سرعت دورانی دریل کمتر باشد مناسبتر است. در کار با فلزات سختی نظیر فولاد و یا استفاده از مته های قطور، لازم است سرعت حتی باز هم کمتر شود. هنگام استفاده از مته های با قطر ۱.۵ تا ۴.۷۶ میلیمتر ﴿ ۱/۱۶ تا ۳/۱۶ اینچ ﴾ میتوان دریل کاری اکثر فلزات را در سرعت ۳۰۰۰ دور در دقیقه انجام داد. برای مته های مارپیچی بزرگتر با قطر ۱۷.۴ تا ۲۵.۴ میلیمتر ﴿ ۱۱/۱۶ تا یک اینچ ﴾ سرعت دورانی دریل، ۳۵۰ تا ۱۰۰۰ دور در دقیقه توصیه میشود.
یک ساندویچ بسازید!
برای سوراخ های دقیق و تمیز در ورق های نازک، یک ساندویچ چوبی بسازید. ورق فلز را بین دو تکه چوب ساندویچ کنید و کل مجموعه را با گیره ها به میز کار بسته و محکم کنید. لایه های نان ساندویچ که چوب ها هستند، ورق نازک را صاف نگه داشته و به مته اجازه فرار در حین دریل کاری فلز نمیدهد.
مته پله ای را امتحان کنید
مته های پله ای برای دریل کاری در ورق های نازک فلزی و سایر اجسام نازک طراحی شده اند. این مته به عنوان مثال مناسب ترین ابزار برای سوراخ کاری تابلو و جعبه تقسیم فولادی برق و حتی سینک ظرفشویی از جنس فولاد ضدزنگ میباشد. مته پله ای فلز، به شما امکان دریل کاری فلز با قطرهای مختلف داده و بعضی حتی ورق های فلزی به ضخامت ۹.۵ میلیمتر ( ۳/۸ اینچ ) را سوراخ میکند. تنها ایراد این مته، گرانتر بودن آن نسبت به مته های معمول است.
دریل ستونی
در حالیکه استفاده از دریل دستی معمولی، جهت اکثر پروژه های دریل کاری فلز، آسان است، ولی استفاده از دریل ستونی همواره دقت بیشتر و نتیجه بهتری ارائه می دهد. در واقع اکثر دریل های ستونی با هدف کار با فلزات ساخته شده اند و پایین کشیدن دسته این دریل، مته را مستقیم به سمت قطعه کار فرو برده و سوراخی بسیار دقیق بوجود می آورد.
دریل ستونی همچنین با یک میز چدنی که قابلیت تنظیم زاویه و ارتفاع را دارد، همراه بوده و امکان استفاده از گزینه های متنوع بستن کار با گیره را دارا میباشد.
تغییر سرعت در این دریل به آسانی انجام میشود. کافی است درپوش دریل را باز نموده و جهت تنظیم سرعت مورد نظر، تسمه را روی فولی ها جابجا کنید.
سلام آیا یک دریل ستونی می تونه کار یک فرز رو هم انجام بده؟ یا یک فرز کار یک دریل رو؟
میشه در این زمینه هم توضیجاتی بدین؟
علیک سلام، هنگامی که ابزاری برای انجام وظیفه ای خاص طراحی می شود، مهمترین چیزی که سازنده در نظر می گیرد، به حداکثر رساندن ایمنی کاربر ابزار است. چراکه انجام کار مهم است اما سلامتی کاربر مهم ترین است. بنابراین سازنده معمولا در کتابچه ابزار قید می کند که کاربرد این ابزار کاملا مشخص بوده و برای انجام کار دیگری ساخته نشده است.
اما راجع به دریل و فرز. همانطوری که می دانید فرز کارهای فراوانی انجام می دهد نظیر برش، شیارزنی، تراش و ساب. سرعت دوران فرز معمولا خیلی بیشتر از دریل است و ابزارگیر آن قابلیت نگهداری مته را ندارد مگر اینکه تبدیلی در بازار وجود داشته باشد که در صورت وجود، با بستن تبدیل و سه نظام به فرز، چیزی شبیه دریل سرکج بوجود می آید.
در مورد تبدیل دریل ستونی به فرز نیز آدابتوری وجود دارد که این کار را برای شما میسر می کنند، اما خوب می دانید استفاده از فرزی که سنگ آن قاب محافظ نداشته باشد چقدر ممکن است خطرناک باشد. نکته دیگر اینکه اگر دریل ستونی شما یکپارچه بوده و از آنهایی نباشد که یک دریل ساده را روی پایه ای که مجزا تهیه شده، نصب و هر وقت که لازم باشد جدا کنند، آن وقت چگونه می خواهید فرز را روی قطعه کار حرکت دهید، مگر اینکه قطعه کار را حرکت دهید و فرز ثابت بماند، آن هم در حالتی که صفحه سنگ با میز دریل تقریبا موازی است. مسلما انعطاف یک فرز را نخواهید داشت.
سلام ،بهترین روش برا سوراخ کتری ورق هاردوکس چه روشی هست ،ممنون مبشم توضیح بدین
با سلام برای سوراخ کردن تیغ اره های گرد که خیلی جنس سخت و خشکی دارن هم میشه توضیح بدید
امروز خاستم یه تیغ اره گرد رو تبدیل به تبر کنم هر کاری کردم نتونستم سوراخ کنم دستام هنوز درد میکنه??
بسیار استفاده بردم.
با تشکر فراوان
خیلی ممنون از مطالب جامع و کاربردیتون بسیار مفید بود من قبل از مطالعه چندتا مته کبالت سوزوندم اما بعد از مطالعه با سه سایز مته ۵۶۰ تا سوراخ ۱۰ تو تسمه ۵میلیمتر زدم بدون اینکه حتی یکیشون کند بشه.سپاسگذارم
مقاله خوبی بود…زنده باد
بسیار مفید بود. سپاس
سلام
ممنونم ازمطالب خوبتون
من یک دریل ۷۵۰وات دارم که روی پایه دریل نصب کردم.(مثل دریل ستونی)
واسه سوراخکاری چوب مشکلی ندارم ولی سوراخکاری فلزونمیتونم انجام بدم وهمیشه مته رومیسوزونم.
میشه خواهش کنم توضیح بدین روش صحیحش چیه؟
احتمالا دور زیاد دریل باعث گرم شدن مته شده سرعت دریل رو کم کنید و فشار دریل به قطعه کارو بیشتر کنید از دسته کمکی دریل هم کمک بگیرید و کمی اب صابون برا جلوگیر از داغ کردن مته مرتب بپاشید روی محل کار
سلام یه سوراخ با قطر ۲.۹ در قطعه کار دارم که سیلندری هست انتهای سوراخ پلیسه داره ودسترسی اصلا به انور سوراخ ندارم چیکار کنم پلیسه نده جنس قطعه فولاد هست با سختی ۳۰
سلام،برای سرخ کردن تیغه ریتواتر شاخ زمین ضخامت۷میلمتر از جنس فنر .میخواهستم گشایش سراخ ان را از قطر۱۲ میلیمتر به قطر۱۴.۵ میلیمتر تبدیل میباشد.باسخت سراخ شده ونه تونستم کار را ادامه میدهد.چون ورق ان ساختی سر مته میسوزه.حتی برای سرعت کمی.لطفا برای ما راهنمائی رافرمایید باتشکر.
سلام.من یه دریل سه کاره بتن کن دارم.سرعتشم ۰-۹۰۰.میتونم آهنو باهاش سوراخ کنم؟
سلام ممنون
مطالب خوب و خلاصه و کاربردی بود اکثر کار هایی که در کارگاه با آن در تماس بودم نوشته شده بود البته مطالب کاربردی تر و تخصصی نیاز به مباحث جداگانه ای دارد